Nane (Mentha), ferahlatıcı tadı ve hoş aromasıyla mutfaklarda sıklıkla kullanılan bir bitkidir. Hem salatalarda hem de içeceklerde ferahlatıcı bir tat katmanın yanı sıra, balkonda nane yetiştirmek, bitkinin faydalarından yararlanmanın ve bahçecilik hobisini geliştirmenin harika bir yoludur. Bu yazıda, Balkonda Nane Yetiştirmek için bilmeniz gereken aşamaları, detayları ve bakım ipuçlarını ele alacağız. Nane Nasıl Yetiştirilir? adım adım anlatıyorum.
Photo by Samim Xani on Unsplash
Nane Türleri
Nane, birçok farklı türe sahip bir bitki. Özellikle son dönemde sıklıkla gördüğümüz çilek kokulu nane, çikolata kokulu nane, portakal kokulu nane gibi birçok varyetesi var. Ben ananas kokulu nane, limon kokulu nane ve mentol kokulu naneleri de denedim ve çoğalttım. Kolayca büyüyen ve çoğalan bir bitki olduğu için bir kök naneden bir saksı dolusu nane elde etmek çok kolay. Yemeklerde, çaylarda yaz mevsiminde buzlarda ve içeceklerde kullanması aşırı keyifli. En çok kullanılan nane türleri;
- Tıbbi Nane Tatlı ve ferahlatıcı bir aromaya sahiptir. Genellikle yemeklerde ve içeceklerde kullanılır.
- Kıvırcık Nane Daha yoğun bir lezzete sahiptir. Yaprakları kıvrımlı ve yoğundur. Genellikle çaylarda ve tatlılarda tercih edilir.
- Anason – Mentol Kokulu Nane: Anason ya da mentol yoğunluklu aroması olan bu türler genellikle salatalarda kullanılır.
Yaprakları büyük olan ve Fas nanesi olarak adlandırılan daha dokulu ve yoğun nane türleri de bulunuyor.
Kişisel zevkinize ya da ihtiyacınıza göre bir nane türü seçebilir ve bu bitkiyi balkonda kolayca yetiştirebilirsiniz.
Balkonda Nane Yetiştirmek için Gerekli Malzemeler
Balkonda nane yetiştirmek için aşağıdaki malzemelere ihtiyacınız olacak:
- Saksılar: Nane bitkisi, köklerinin yayılmasına izin vermek için en az 20-30 cm derinliğinde bir saksıya ihtiyaç duyar. Yayvan ya da uzun saksılarda daha geniş bir alan bulacağından kolayca saksıyı kaplar. Bu nedenle mümkün olduğunca büyük saksı tercih etmenizi tavsiye ederim.
- Toprak: Nane genelde toprak seçmez. Hemen hemen her türlü toprakta yetişir. Fakat burada tohumdan ya da belli bir olgunluğa gelen fide ile balkon gibi bir alanda yetiştirmekten bahsedeceğimiz için hazır toprakla nasıl ilerleriz ondan bahsedeceğiz. İyi drene olan, besin açısından zengin ve hafif asidik bir toprak karışımı ilk yetiştirme için tercih edilmelidir. Bahçe toprağı ve kompost karışımı da iyi bir seçenek olacaktır.
- Tohum veya Fide: Sağlıklı nane tohumları veya fideleri kullanarak ekim yapabilirsiniz. Fide olarak alırsanız topraklı bir şekilde, pazardan ya da marketten aldıysanız da suda köklendirerek ya da direkt toprağa gömerek de evde nane yetiştirebilirsiniz. İlla tohum ya da fide almanıza gerek yok yani.
- Gübre: Organik gübre veya bitki besinleri için formüle edilmiş gübreler kullanabilirsiniz. Mümkünse solucan gübresi tavsiye ederim.
- Su: Düzenli sulama için bir sulama kabı. Nane suyu çok sever. Bol bol sulama yapmanız gerekecek.
Ekim Aşamaları
Saksı Hazırlığı
Seçtiğiniz saksının altına drenaj tabakası oluşturmalısınız. Saksının altına küçük taşlar veya çakıl koyarak suyun birikmesini önleyin. Ardından, toprak karışımınızı saksıya doldurun ve hafifçe bastırarak yerleştirin.
Tohum Ekimi veya Fide Dikimi
Eğer tohum kullanıyorsanız, tohumları saksıya 0.5-1 cm derinliğinde açtığınız çukurlara yerleştirin. Tohumların üzerini ince bir tabaka toprakla örtün ve sulayın. Eğer fide kullanıyorsanız, fideleri saksıya yerleştirirken aralarındaki mesafeyi 15-20 cm bırakmaya özen gösterin. Kullanacağınız toprak torf, perlit ve solucan gübresinden oluşabilir. 3 ölçü torfa diğer materyallerden 1’er ölçü karıştırarak toprak hazırlayabilirsiniz.
Işık ve Sıcaklık
Nane, günde en az 6 saat doğrudan güneş ışığına ihtiyaç duyar. Aydınlık fakat serin iklimlerde daha iyi gelişir, bu nedenle yaz aylarında aşırı sıcak günlerde biraz gölge sağlamak faydalı olabilir. Ideal sıcaklık aralığı 15-25 °C’dir.
Bakım İpuçları
Sulama
Nane bitkileri, düzenli sulama gerektirir. Toprağın üst tabakası kuruduğunda sulama yapmalısınız. Ancak aşırı sulamaktan kaçının; toprak sürekli nemli kalmamalıdır. Sürekli nem köklerde çürümeye sebep olur. Toprağı kontrol ederek toprak kurumaya yakın su verebilirsiniz. Ayrıca saksının delikli olması burada çok önemli. Fazla suyu transfer etmek ve köklerin çürümesini engellemek için bu detaya mutlaka dikkat etmelisiniz.
Gübreleme
Nane bitkileri, büyüme dönemlerinde besin takviyesine ihtiyaç duyar. İlk gübreleme, tohumların çıkmasından veya fidelerin dikiminden 2-3 hafta sonra yapılmalıdır. Kullanacağınız gübrenin ambalajında belirtilen talimatlara uyarak düzenli olarak gübreleme yapabilirsiniz. Katı solucan gübresi kullanacaksanız toprağın üst katmanına karıştırarak uygulayabilirsiniz. ardından sulama yapmak gerekir.
Hasat
Nane yaprakları, gençken ve taze iken hasat edilmelidir. Dış yaprakları keserek veya bitkinin üst kısmını alarak hasat yapabilirsiniz. Genellikle nane, 4-6 hafta içinde hasat edilebilir. Ne kadar çok budama ya da hasat yaparsanız nane o kadar güçlenir ve çoğalır. Bu nedenle kesmekten o-korkmayın.
Balkonda Nane Yetiştirirken Karşılaşılan Yaygın Problemler ve Çözümler
Nane yetiştirirken yaprakların sararması veya çürümesi gibi sorunlarla karşılaşabilir. Bu durum genellikle aşırı sulamadan kaynaklanır. Tam tersi kuruma ise susuzluk kaynaklı olabilir.
Eğer nemli bir ortamınız varsa unlu bit nanenizde görülebilir. Bu durumda dipten budama yapmak ve bitkiyi sirkeli suyla yıkamak çözüm olabilir.
Nane böcek ve sinekleri kokusuyla uzak tutar. Bu nedenle yemek için kullanmıyorsanız bile kokusuyla böcek sinek savar olarak kullanabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Naneyi nasıl sulamalıyım?
Nane, toprak üst tabakası kuruduğunda sulanmalıdır. Sulama sırasında, suyun kök kısmına ulaşmasını sağlamak için saksının kök kısmına su dökmeye özen gösterin.
2. Nane neden sararıyor?
Bu durum genellikle aşırı sulama veya besin eksikliğinden kaynaklanır. Toprağın nemini kontrol edin ve gerekirse gübre ekleyin.
3. Nane ne zaman hasat edilir?
Nane, yapraklar gençken ve taze olduğunda toplanmalıdır. Genellikle 4-6 hafta içinde olgunlaşır.
4. Nane bitkileri ne kadar güneş ışığına ihtiyaç duyar?
Nane bitkileri, günde en az 6 saat güneş ışığına ihtiyaç duyar.
5. Nane bitkisini nasıl besleyebilirim?
Büyüme dönemlerinde, tohumların çıkmasından veya fidelerin dikiminden 2-3 hafta içinde gübreleme yapmalısınız. Organik gübreler veya sebze bitkileri için formüle edilmiş gübreler kullanabilirsiniz.
Balkonda nane yetiştirmek, sağlıklı ve lezzetli bir malzeme elde etmenin yanı sıra, doğayla iç içe olmanın ve bahçeciliğin keyfini çıkarmanın harika bir yoludur. Yukarıda belirtilen adımları takip ederek, taze ve besleyici naneler elde edebilir ve mutfaklarınızı lezzetlendirebilirsiniz. Nane yetiştirmek, sağlıklı bir yaşam tarzının parçası olarak keyifli bir hobi olacaktır.
Instagram’da takipleşiyoruz. 🙂 Güncel içerikler için Instagram’da Yeşil Bi Terapi hesabını takip etmeyi unutmayın.
Yeşiliniz bol olsun!
